Organisaties nemen voortdurend beslissingen, van het aannemen van nieuw personeel tot het adopteren van nieuwe technologieën. Het is logisch om aan te nemen dat deze uiteenlopende keuzes verschillende benaderingen vereisen. In 1974 stelde Roy een classificatie van beslissingstypen voor die vandaag de dag nog steeds relevant is. Het begrijpen van dit raamwerk kan leiden tot een effectievere organisatiestrategie.
De vier kernbeslissingstypen
Roy’s model verdeelt de besluitvorming in vier verschillende categorieën:
1. Beschrijven: Dit houdt in dat elk mogelijk alternatief en de waarschijnlijke uitkomsten ervan duidelijk worden geschetst. Het doel hier is simpelweg om te begrijpen wat elke optie inhoudt. Deze fase is van cruciaal belang voor het verschaffen van een basiskennis vóór verdere evaluatie.
2. Sorteren: Dit type beslissing categoriseert alternatieven in gedefinieerde klassen of groepen. Potentiële leveranciers worden bijvoorbeeld gesorteerd in ‘goedgekeurd’, ‘in afwachting van beoordeling’ en ‘afgewezen’. Dit vereenvoudigt complexe keuzes door ze terug te brengen tot beheersbare buckets.
3. Rangschikking: Hier worden de alternatieven gerangschikt in volgorde van voorkeur, van beste naar slechtste. Dit is waardevol bij het selecteren uit een verzameling opties waarbij er geen duidelijke ‘beste’ bestaat, maar de relatieve waarde er wel toe doet. Denk aan het prioriteren van projecten op basis van ROI.
4. Kiezen: Dit is de meest eenvoudige vorm: het selecteren van één (of een combinatie) van alternatieven als uiteindelijke beslissing. Hier wordt actie ondernomen. Zelfs bij het kiezen kunnen echter complexe criteria betrokken zijn.
Waarom dit belangrijk is
Roy’s classificatie is niet alleen academisch. Het benadrukt dat niet alle beslissingen gelijk zijn. Het behandelen van een ‘kiezen’-scenario als een ‘beschrijvend’ scenario (overanalyseren in plaats van handelen) verspilt tijd. Op dezelfde manier voegt het toepassen van rangschikking op een situatie waarin er een duidelijke winnaar bestaat (een eenvoudige keuze) onnodige complexiteit toe.
Organisaties die dit onderscheid onderkennen, kunnen besluitvormingsprocessen stroomlijnen, verwarring verminderen en de resultaten verbeteren. Door bewust op elke situatie de juiste methode toe te passen, kunnen bedrijven verlamming van de analyse voorkomen en de efficiëntie maximaliseren.
Concluderend biedt het model van Roy een praktisch raamwerk voor het organiseren van besluitvorming. Door de vier verschillende typen te begrijpen – beschrijven, sorteren, rangschikken en kiezen – kunnen organisaties hun processen optimaliseren en beter geïnformeerde keuzes maken.
